Divide and Conquer: How We Are Ruled

By Michael Grooff with illustration by Emma Krone

[Nederlands hieronder]

The other day, I was on the train when I overheard a loud conversation behind me. A mother was ranting to her teenage children about “those foreigners” who, she claimed, take all the jobs and houses away from “real” Dutch citizens. It was clear that she was talking specifically about migrants from Africa and the Middle East. She then loudly proclaimed that you’re not ‘allowed’ to say that these days without understanding the irony of that public announcement. To make matters worse, an otherwise unacquainted gentleman in the compartment expressed his agreement before getting off the train.

I was furious, but in order to avoid a shouting match in the silent compartment, I refrained from commenting. This lady was expressing explicit xenophobia, passing it on to her  children, and all this was reinforced by the gentleman. Moreover, had there been other passengers, perhaps migrants or refugees themselves, they would have felt offended, unwelcome, or even unsafe. 

In this article, I want to show why this lady was wrong; not just morally or factually, but also strategically. My anecdote is a clear example of an important concept in the philosophy of politics: divide et impera, or ‘divide and rule’. By breaking up large concentrations of power, you can create smaller, more manageable divisions. You may not be able to take on one strong opponent, but if you can cause infighting among them, they might split up into many factions that you can defeat one-by-one.

Most people aren’t aware of the fact that this ancient tactic is still used on us to this day. Those who rule us, the wealthy and powerful, know that they wouldn’t stand a chance against us all. So, they set us apart and get us to keep each other down. As a result, we can’t form a single front against forms of oppression. We are convinced by (social-) media, our education, and our parents on the train, that we have conflicting interests, rather than the shared interest to oppose our oppressors.

Let’s turn to the Dutch housing shortage. Here, we have working class people blaming migrants (often refugees specifically) for the housing shortage. But are they really the cause of this major problem? Sure, any amount of people coming into the country will make the shortage (a little bit) worse. But while there is a housing shortage of about 300.000 houses, the net population increase from non-Western migrants was only about 15.000 in 2020. 

Assuming that people live in households of, on average, about two persons, it would have taken forty years of non-stop migration to create this problem. However, our housing shortage is actually growing much more rapidly, and it only started about five years ago. Thus, clearly, there is much more at play here.

Instead of blaming refugees, we can first look at investors and landlords who buy up property not to live in but rather to make money off of. Sometimes, this is done by renting out properties. This uselessly raises the costs of housing, but at least allows houses to stay available to those who need them. 

Other times, however, houses are kept unoccupied and are merely bought up as investments or to artificially raise the value of property. This leaves them unavailable to the people who need a home. In 2020, we had 100.000 empty homes; plenty to make a serious dent in our shortage.

Not to mention the amount of buildings in our cities and towns that are being completely wasted. During the pandemic, we’ve seen how much work can be done from home, how willing we are to work from home now that we’re used to it, how we are more productive at home, and how much it can improve our lives enormously. In a word: how little we actually need the massive office buildings that dominate our skylines. 

Moreover, as we have mentioned in an earlier article, a lot of the work performed in those buildings is actually complete bullshit. These buildings could potentially be converted into living spaces, some more easily than others. But, more importantly, we should stop building new fortresses of commerce and waste, and instead focus on housing everyone.

But it’s our bosses who are trying to get us back into our offices where they can control us. It’s our corporate systems that create and sometimes require all the bureaucracy and nonsense work that wastes not only our time, but our space as well. Moreover, it’s big investors and companies that usually decide how many houses are built, and where.

So, we should be incredibly suspicious of people like the woman on the train, who blame migrants for our problems. The clever thing about ‘divide and rule’ is that we can easily go along with it without knowing. We are fed these ideas through (social) media, propaganda, education, and our social circles. The woman on the train wasn’t some propagandist for the 1%; she was just repeating what she’s read on Facebook. And she was telling her children, who will in turn also reproduce these toxic ideas.

So what’s important is that we can be critical, that we can ask why. We need to be able to question these situations, such as the housing crisis, and really find out what’s behind it. Why is this happening? Who is in power? Who is benefitting from this situation?

We’ll quickly see that it’s not migrants and refugees. Not only have we shown that they aren’t responsible, they are suffering these same problems as people already living in this country. They, too, are having difficulties finding homes, which often means being stuck in refugee centres.

Instead, when we ask who has the power and who benefits, we see that we should look at landlords, investors, and politicians. To some degree, we can hold those particular individuals accountable. But let us be clear: the problem isn’t your individual landlord, who may be a very friendly person. Nor is it a nasty landlord, who some might consider a ‘bad apple’. The problem is structural: we shouldn’t live in a system that has landlords hoarding houses for profit.

But this might not fully convince the woman on the train: even if migrants aren’t responsible for creating the shortage, we should still give houses to “our own people” first, whatever that means. She might say that migrants shouldn’t come here, that our country is full.

Note that this is still a ‘divide and rule’ tactic in play; we are still being separated from our fellow humans, with whom we share our struggles. So let’s apply the question again: Why? Why are there so many migrants and refugees coming here in the first place?

A large portion of refugees is fleeing violence, for instance from IS, al-Qaida, and the Taliban. These refugees are powerless: their decision is between running or being murdered. Moreover, they certainly don’t benefit from the situation. It’s obvious that refugees of violence would much rather live at peace in their homeland than having to leave their whole lives behind in search of security. 

If we continue questioning this situation and ask why there are so many people fleeing violence, we get another interesting insight: many of these conflicts are caused or worsened, at least in part, by intervention and invasion by the same Western governments that oppress us here. In these cases, it’s the wealthy who benefit most from these wars, while the poor are sent halfway across the world to fight and die.

Another significant number of refugees today are fleeing the results of climate change, for instance, extreme droughts. Nobody can blame these people for their situation. In fact, Western societies contribute much more to greenhouse emissions through their production and consumption than most, if not all, of the countries these refugees come from.

But, we should once again not let ourselves be divided in this issue. Climate change affects all regions of the world, and it’s the lower and middle classes, both globally and locally, who end up paying the price.

The woman on the train might make a final stand and counter that the problem isn’t refugees but migrants, fortune-seekers who want to share in the riches of Western society. But ask yourself why we have more wealth. Through colonialism and imperialism, we have stolen wealth, resources, and human beings from these regions of the world. 

Moreover, climate issues cause economic problems, which in turn can cause violence. These three issues mentioned are not separate problems but are connected, and their causes and effects are not limited to particular areas in the world. Our problems are thus more complicated than they appear initially, and they affect us all, though in different ways. It is impossible to neatly differentiate between “fortune-seekers” and “real refugees”.

We can only address these massive problems if we all work together. But those who benefit from these problems and the systems currently in place will halt this at any cost; they don’t want us to solve our problems. And so as long as we’re divided, we are easier to rule. 

So next time you hear someone on the train complain about the state of the world today, question their views! Is it really true? Why is it true? Who actually holds power in this situation? Who benefits from it? With whom can and should we work together to solve these problems?

---

Verdeel en Heers: Hoe Wij Geregeerd Worden

Vertaald door Michael Grooff

Ik zat laatst in de trein toen ik een luid gesprek achter mij hoorde. Een moeder ging tegen haar kinderen tekeer over “de buitenlanders” die naar haar mening alle banen en huizen afpikken van “echte” Nederlanders. Het was duidelijk dat ze het specifiek had over migranten uit Afrika en het Midden-Oosten. Ze beweerde vervolgens luidkeels, zonder enig begrip van ironie, dat je dit soort dingen tegenwoordig niet meer ‘mag’ zeggen. Nog erger: een verder onbekende man uitte zijn goedkeuring voordat hij de coupé verliet.

Ik was woedend, maar ik heb mijn mond gehouden om een schreeuwpartij in de stiltecoupé te vermijden. Deze vrouw uitte expliciete vreemdelingenhaat en gaf dit door aan haar kinderen, en dit alles werd versterkt door de medepassagier. En als er andere passagiers in de coupé hadden gezeten, misschien zelf migranten of vluchtelingen, dan hadden zij zich beledigd, onwelkom, of zelfs onveilig gevoeld.

In dit artikel wil ik uitleggen waarom wat deze vrouw gelooft en verspreidt verkeerd is; niet alleen moreel of feitelijk, maar ook strategisch. Mijn anecdote is een duidelijk voorbeeld van een belangrijk begrip in de politieke filosofie: divide et impera, of ‘verdeel en heers’. Door het opbreken van grotere concentraties van macht vorm je kleinere, beter beheersbare delen. Je bent misschien niet in staat om het tegen één sterke tegenstander op te nemen, maar als je kunt zorgen voor onenigheid, dan zal een grote groep zich opsplitsen in kleinere partijen die je één-voor-één kunt verslaan.

Veel mensen zijn zich er niet van bewust dat deze tactiek uit de oudheid nog steeds op ons wordt toegepast. Degenen die over ons regeren, de rijken en machtigen, weten dat ze ons niet allemaal tegelijk aan zouden kunnen. In plaats daarvan verdelen ze ons zodat wij elkaar onderdrukken. Hierdoor kunnen wij geen enkel front tegen vormen van onderdrukking scheppen. Wij worden ervan overtuigd, bijvoorbeeld door (social-) media, school, en onze ouders in de trein dat wij tegenstrijdige belangen hebben, in plaats van het gedeelde belang in het bestrijden van onderdrukking.

Laten we kijken naar het woningtekort. Veel mensen geven migranten (vaak vluchtelingen) de schuld van deze crisis. Maar zijn zij oprecht de oorzaak van dit grote probleem? Elke hoeveelheid mensen die ons land binnenkomt zal het tekort inderdaad (een beetje) groter maken. Maar hoewel het tekort aan woningen ongeveer 300.000 huizen bedraagt, was de netto bevolkingstoename in 2020 van niet-Westerse migranten maar 15.000. 

Als we aannemen dat men met gemiddeld 2 personen een huishouden vormt, dan zou het 40 jaar non-stop immigratie gekost moeten hebben om aan dit tekort te komen. Maar het woningtekort neemt veel sneller toe en begon pas zo’n 5 jaar geleden. Er is dus duidelijk meer aan de hand.

In plaats van vluchtelingen de schuld te geven, is het goed een blik te werpen op investeerders en huisbazen die woningen opkopen om er geld aan te verdienen in plaats van om er in te wonen. Soms worden deze woningen verhuurd. Dit maakt wonen onnodig duurder, maar de woningen blijven op die manier in ieder geval nog beschikbaar voor woningzoekenden. 

Maar vaak worden huizen onbewoond gehouden en enkel gekocht worden als investering, of om zo kunstmatig de waarde van woningen te verhogen. Hierdoor zijn ze niet meer beschikbaar voor de mensen die een woning nodig hebben. In 2020 stonden er 100.000 woningen leeg; genoeg om een serieus verschil te maken in deze crisis.

En dan is er nog een grote hoeveelheid gebouwen in onze steden die volledig verspild worden. Tijdens de pandemie hebben we bijvoorbeeld gezien hoeveel werk we thuis kunnen doen, hoe bereid we zijn om vanuit huis te werken nu dat we eraan gewend zijn, hoeveel productiever we zijn als we thuis werken, en hoe het ons leven kan verbeteren. Oftewel: hoe weinig we de enorme kantoorgebouwen die onze steden domineren eigenlijk nodig hebben.

Zoals we al in een eerder artikel besproken hebben, is een groot deel van het werk wat gedaan wordt in deze gebouwen eigenlijk volledige bullshit. De gebouwen zouden kunnen worden omgebouwd tot woonruimtes, sommige makkelijker dan andere. Maar we moeten vooral stoppen met het bouwen van deze forten van handel en verspilling, en in plaats daarvan ons richten op iedereen een huis geven.

Maar onze bazen proberen ons terug te krijgen naar de kantoren waar we makkelijker onder de duim worden gehouden. Onze zakenwereld schept en vereist al het bureaucratische onzinwerk dat zowel onze tijd als ruimte verspilt. Daarnaast zijn het ook de grote investeerders en bedrijven die bepalen wat er gebouwd wordt en waar.

We moeten dus wantrouwig zijn voor mensen als de vrouw in de trein, die migranten de schuld geven van onze problemen. Het slimme van ‘verdeel en heers’ is dat we er makkelijk in mee kunnen gaan zonder het te weten. Deze ideeën worden ons voorgeschoteld door (sociale) media, propaganda, onderwijs, en onze sociale kringen. De vrouw in de trein was geen propagandist voor de 1%; ze herhaalde enkel wat ze op Facebook voorbij had zien komen. En ze vertelde het aan haar kinderen, die deze giftige ideeën zelf ook weer zullen verspreiden.

Het is belangrijk dat we kritisch kunnen zijn en de vraag Waarom? kunnen stellen. We moeten deze toestanden, zoals de wooncrisis, kunnen bevragen om te ontdekken wat erachter zit. Waarom gebeurt dit? Wie heeft de macht? Wie heeft er baat bij deze situatie?

We zien dan al snel dat het niet de migranten of vluchtelingen zijn. Zij zijn niet de oorzaak van de crisis, maar lijden juist onder dezelfde problemen als mensen die al in dit land wonen. Zij hebben ook moeite om aan een woning te komen, wat in hun geval vaak betekent dat ze in een vluchtelingenopvang of azc vastzitten.

Wanneer we ons afvragen wie hier de macht heeft en wie baat heeft bij deze situatie, dan zien we dat we juist naar huisbazen, investeerders, en politici moeten kijken. Tot op zekere hoogte kunnen we die specifieke individuen verantwoordelijk houden. Maar laten we duidelijk zijn: het probleem is niet jouw enkele huisbaas, die misschien heel leuk is. En het is ook niet een vreselijke huisbaas die één rotte appel in de mand is. Het probleem is structureel: we zouden überhaupt niet in een systeem moeten leven dat huisbazen woningen laat hamsteren voor winst.

Maar dit overtuigt de vrouw in de trein mogelijk nog steeds niet helemaal: zelfs als migranten niet verantwoordelijk zijn voor het tekort, dan zouden we nog steeds beschikbare huizen eerst aan “ons eigen volk” moeten geven, wat dat ook mag betekenen. Ze zou misschien beweren dat migranten hier niet heen moeten komen, dat het land vol is.

Let op dat we hier nog steeds te maken hebben met ‘verdeel en heers’; we worden nog steeds gescheiden van onze medemensen met wie we dezelfde strijd delen. Dus laten we dezelfde vraag weer toepassen: Waarom? Waarom komen er überhaupt zoveel migranten en vluchtelingen naar bijvoorbeeld Nederland?

Een groot deel vlucht voor geweld, bijvoorbeeld van IS, al-Qaida, en de Taliban. Deze vluchtelingen zijn daarin machteloos: hun keuze is tussen vluchten of vermoord worden. Vluchtelingen hebben duidelijk geen baat bij deze situatie. Het is duidelijk dat mensen liever in vrede zouden leven in hun thuisland dan dat ze hun hele leven moeten achterlaten op zoek naar veiligheid.

Als we vervolgens door blijven vragen en ons afvragen waarom er zoveel mensen geweld ontvluchten, dan krijgen we een interessant inzicht: veel van deze conflicten worden veroorzaakt of verergerd door bemoeienis en invasies van dezelfde Westerse overheden die ons hier ook onderdrukken. In deze gevallen zijn het de rijken die voordeel halen uit deze oorlogen, terwijl de armen de halve wereld over worden gestuurd om te vechten en te sterven.

Een ander belangrijk aandeel van vluchtelingen proberen de gevolgen van klimaatverandering te ontsnappen, bijvoorbeeld extreme droogtes. Niemand kan deze mensen de schuld geven voor hun omstandigheden. Sterker nog, de landen waar deze vluchtelingen naartoe gaan, zijn verantwoordelijk voor veel meer broeikasuitstoot dan de meeste landen waar deze vluchtelingen vandaan komen.

Maar we moeten nogmaals geen verdelingen scheppen. Klimaatverandering raakt de hele planeet, en het zijn zowel op globaal als lokaal niveau de armen en middenstanders die uiteindelijk de prijs betalen.

De vrouw in de trein zou misschien een laatste poging wagen en beweren dat het niet vluchtelingen zijn die een probleem vormen, maar migranten, gelukzoekers die mee willen genieten van “onze” rijkdommen. Maar vraag je eens af waarom wij zoveel rijkdommen hebben. Door ons koloniale en imperialistische verleden hebben we geld, grondstoffen, en mensen geroofd uit grote delen van de wereld.

Het is verder ook belangrijk dat klimaatproblemen de economie kunnen aantasten, en dit kan in sommige gevallen ook weer zorgen voor geweld. Deze drie problemen zijn niet gescheiden, maar sterk verbonden, en hun oorzaken en gevolgen zijn niet beperkt tot één bepaald gebied of land. Onze problemen zijn veel ingewikkelder dan ze in een oogopslag lijken en ze raken ons allemaal. Het is dus onmogelijk om nette lijntjes te trekken tussen “gelukzoekers” en “echte vluchtelingen”.

We kunnen deze enorme problemen alleen aanpakken als we samenwerken. Maar degenen die voordeel hebben aan deze situaties en de systemen die ze voortbrengen, zullen er alles aan doen om ons tegen te houden. Zij willen niet dat wij onze problemen oplossen. En zolang wij verdeeld blijven, zijn wij makkelijker te beheersen.

De volgende keer dat je iemand in de trein hoort klagen over de toestand van de wereld, bevraag hun meningen dan! Is het wel echt zo? Waarom is dit zo? Wie heeft in deze situatie nu eigenlijk de macht? Wie heeft er baat bij? Met wie kan ik samenwerken om deze problemen op te lossen?